The politeness systems of address, variations across Breton dialects

La variation des systèmes de tutoiement et vouvoiement à travers les dialectes du breton

Mélanie Jouitteau (1)

1 IKER - Centre de recherche sur la langue et les textes basques

This paper provides a synthesis of the various address systems in Breton dialects, and their evolution during the last century. I discuss the available data and the methodology of my synthesis of it, and I add the elicitation results of my recent fieldwork. I describe three distinct address systems: hierarchical TV (plurals are directed to superiors as a V form), gendered TV (plurals are directed to women and girls as a V form) and non-dual (the singular marker is missing in all paradigms, the plural form is the only address pronoun and does not realize a formal marker, †V). I map these systems to their respective territories of usage. I analyse the diachronic evolution and the cross-influences of these three systems over the last century. Most of the speakers in a central and south area are restricted to a unique address pronoun, like Modern English you. This system gains ground towards the coasts, where a distinctive T address among male close friends or relatives gives rise to a TV gendered system like in Welsh (Watkins 1977). In the remaining North and SouthEast areas, a hierarchical TV system organized around age and social status resists much more to the extension of the central area. I present evidence for independent subsystems inside both TV systems: addresses to animals, to clergymen and God. Occasional inversion of an expected marker serves emotionally charged interactions (aggressive T, hypocoristic V).

SYSTEMY ZWROTÓW GRZECZNOŚCIOWYCH – ZRÓŻNICOWANIE DIALEKTALNE W JĘZYKU BRETOŃSKIM S t r e s z c z e n i e Artykuł przedstawia w sposób syntetyczny różne systemy zwracania się w dialektach bretońskich oraz ich ewolucję w minionym wieku. W analizie uwzględniono dostępne dane oraz materiał pochodzący z badań przeprowadzonych w terenie. Opisano trzy różne systemy zwrotów: hierarchiczny (liczba mnoga jest używana w stosunku do osób znajdujących się wyżej w hierarchii), rodzajowy (liczba mnoga używana jest w odniesieniu do kobiet i dziewcząt) oraz nie-dualny (brakwykładnika liczby pojedynczej we wszystkich paradygmatach, dostępny jest jedynie zaimek w liczbie mnogiej). Poszczególne systemy umiejscowiono geograficznie, przedstawiono ich ewolucję oraz wzajemne oddziaływanie na przestrzeni ubiegłego wieku. Przekład angielskiego abstraktu Maria Bloch-Trojnar

Mots clés: brezhoneg; teal ha c'hwial; rannyezhouriezh

Mots clés: T-V systems; Breton; Celtic; address; politeness; dialectology

Mots clés: politesse; système d'adresse; dialectologie bretonne; syntaxe du breton; Langues celtiques; adresse genrée

Domaines: Sciences de l'Homme et Société

Mélanie Jouitteau. The politeness systems of address, variations across Breton dialects. Roczniki Humanistyczne, 2021, CELTIC LANGUAGES: A FORMAL AND FUNCTIONAL PERSPECTIVE, 69 (11). ⟨hal-03094550⟩